Program Przyjaciele Zippiego

Opublikowano: 05 kwiecień 2011 | Drukuj | Odsłony: 2699

W roku szkolnym 2010/2011, w naszej szkole w klasie I szkoły podstawowej oraz w oddziale przedszkolnym realizowany jest program promocji zdrowia psychicznego pt.„Przyjaciele Zippiego”.
Jest to międzynarodowy program Partnership for Children, który kształtuje i rozwija umiejętności psychospołeczne u małych dzieci. Uczy różnych sposobów radzenia sobie z trudnościami i wykorzystywania nabytych umiejętności w codziennym życiu oraz doskonali relacje dzieci z innymi ludźmi. Nie koncentruje się on na dzieciach z konkretnymi problemami czy trudnościami, ale promuje zdrowie emocjonalne wszystkich małych dzieci.

Podstawowe założenie, jakie przyświeca programowi Przyjaciele Zippiego jest bardzo proste - jeśli małe dzieci będą mogły się nauczyć, jak radzić sobie z trudnościami, to w okresie dorastania i dorosłości, powinny lepiej radzić sobie z problemami i kryzysami. Program został stworzony specjalnie dla dzieci 6-9 letnich o różnym poziomie umiejętności. Uczy dzieci jak radzić sobie z codziennymi problemami, jak określać uczucia, jak o nich rozmawiać oraz jak najlepiej dobierać sposoby radzenia sobie. Program zachęca również dzieci do pomagania innym ludziom w ich problemach. Jedną z ważnych cech programu jest to, że był tworzony jako program uniwersalny, w przeciwieństwie do innych programów, które koncentrują się na pomocy dzieciom doświadczającym konkretnych problemów lub trudności. Ten program może pomóc wszystkim dzieciom. Zamiast zajmować się problemami osobistymi, promuje zdrowie emocjonalne.

Program Przyjaciele Zippiego nie mówi dzieciom, co robić, ani nie mówi: "To rozwiązanie jest dobre a tamto złe”.Program nie koncentruje się wyłącznie na pomaganiu dzieciom jak radzić sobie z ich problemami, ale pokazuje, jak ważne jest rozmawianie z innymi,kiedy odczuwamy smutek lub złość,jak również jak ważne jest słuchanie innych, kiedy odczuwają smutek lub złość. Program afirmuje dziecięce zdolności zarówno w zakresie udzielania pomocy, jak i korzystania z udzielanego wsparcia.
Program składa się z sześciu części:
1. Uczucia
Dzieci omawiają uczucia - smutku, szczęścia, złości, zazdrości i zdenerwowania. Ćwiczą mówienie tego, jak czują się w różnych sytuacjach i poznają sposoby poprawiania własnego samopoczucia.
2. Komunikacja
W ramach tej części dzieci uczą się skutecznej komunikacji. Program uczy dzieci wysłuchiwać innych. Uczy ich jak prosić o pomoc i mówić to, co chce się powiedzieć, nawet w niesprzyjających okolicznościach. Często nawet „ciche” dzieci otwierają się w czasie spotkań i uczą się wyrażać siebie swobodniej.
3. Nawiązywanie i zrywanie więzi
Dzieci uczą się o przyjaźni - jak nawiązywać i utrzymywać przyjaźnie, jak radzić sobie z samotnością i odrzuceniem. Ćwiczą jak mówić przepraszam i jak godzić się z przyjacielem po sprzeczce.
4. Rozwiązywanie konfliktów
Ta część dotyczy tego, jak rozwiązywać konflikty, a według nauczycieli szybko sprawia, że dzieci łatwiej akceptują swoje odmienności. Ta część w szczególności, dotyczy problemu prześladowania i tego, co dzieci mogą zrobić, jeśli ktoś prześladuje je lub kogoś innego.
5. Przeżywanie zmiany i straty
Ta część stanowi refleksję nad radzeniem sobie ze zmianami, zarówno wielkimi jak i małymi. Największą zmianą ze wszystkich możliwych, jest czyjaś śmierć. Mimo, że dorośli często uważają, że śmierć jest bardzo trudnym tematem do rozmowy, to jednak małe dzieci bardzo rzadko tak uważają. Chętnie wykorzystują okazję do otwartego mówienia na temat, który stał się tabu dla wielu dorosłych. Jedno spotkanie poświęcone jest odwiedzeniu miejsca pamięci lub cmentarza i może wyda się to zaskakujące, ale jest ono często określane jako najowocniejsze spotkanie z całego programu.
6. Dajemy sobie radę
Ostatnia część stanowi podsumowanie wszystkiego, czego dzieci nauczyły się: znajdowania różnych sposobów radzenia sobie, pomagania innym oraz adaptowania się do nowych sytuacji. Końcowe spotkanie jest swego rodzaju świętowaniem, połączonym z wręczaniem koron i dyplomów.

Każda część zawiera odrębne opowiadanie. Opowiadania prezentują bohaterów w okolicznościach dobrze znanych małym dzieciom takich jak: przyjaźnienie się, zdobywanie i tracenie przyjaciół, prześladowanie, radzenie sobie ze zmianą i stratą. Każde opowiadanie jest zilustrowane przy pomocy zestawu barwnych obrazków i uzupełnione zadaniami takimi jak rysowanie, dramy, zabawy integracyjne.
Program uczy dzieci:
• Jak określać własne uczucia i jak o nich rozmawiać
• Jak mówić to, co chce się powiedzieć
• Jak słuchać uważnie
• Jak prosić o pomoc
• Jak nawiązywać i utrzymywać przyjaźnie
• Jak radzić sobie z samotnością i odrzuceniem
• Jak mówić przepraszam
• Jak radzić sobie z prześladowaniem
• Jak rozwiązywać konflikty
• Jak radzić sobie ze zmianą i stratą, miedzy innymi ze śmiercią
• Jak adaptować się do nowych sytuacji
• Jak pomagać innym

Nasi uczniowie bardzo polubili patyczaka Zippiego i jego przyjaciół. Z radością zostają na dodatkowych zajęciach, aby wspólnie poznawać ich dalsze przygody. Bardzo chętnie rozwiązują problemy Tiga, jego siostry Lilii i przyjaciółki Sandy. Każde zajęcia zaczynają od piosenki o Zippim, którą same ułożyły i kończą kartą podsumowującą na której mają możliwość wyrażenia tego,co im się podobało, a co nie podczas zajęć. W swojej sali mają własne terrarium z patyczakami, własnoręcznie zrobioną- maskotkę Zippiego oraz poduszki,identyfikatory i teczki, w których gromadzą materiały z realizacji programu. Po przeprowadzeniu pierwszej części i obserwacji zachowań dzieci, możemy stwierdzić, że w grupie „żyje się lepiej”, dzieci lepiej rozwiązują sytuacje konfliktowe, rzadziej dochodzi do aktów agresji, dzieci odważniej opowiadają o swoich uczuciach. Kiedy mają problem z większą odwagą i ufnością szukają pomocy u nauczycielki. Trzeba przyznać, że są też dzieci, którym trudniej jest zastosować się do ustalonych na początku zasad, ale myślę, że i one nauczą się umiejętności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Rodzice naszych uczniów na pierwszym spotkaniu tzw. „zerowym” zostali poinformowani o celach i założeniach tego programu. Zaprezentowaliśmy im również film, który obrazował funkcjonowanie tego programu w innych szkołach na całym świecie.